Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011

ΝΑΙ ειναι καλο,ΝΑΙ ειναι καθαρο αλλα ΟΧΙ δε το θελουμε....

Και «καθαρό» και φθηνό καύσιμο η βιομάζα
Απαγορεύεται όμως η χρήση της σε Αττική - Θεσσαλονίκη
Του Γιαννη Ελαφρου
Κρατάμε έναν (ενεργειακό) θησαυρό στα χέρια μας και τον πετάμε στα σκουπίδια. Ο λόγος για τη βιομάζα, που μπορεί να καλύψει σημαντικές ενεργειακές ανάγκες και της οποίας η χρήση είναι ουσιαστικά απαγορευμένη σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ενώ οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δίνουν κίνητρα για την ανάπτυξη μιας ακόμα ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, η δική μας πολιτεία δείχνει αμήχανη απαγορεύοντας την καύση βιομάζας σε κεντρικούς καυστήρες στις περιοχές όπου ζει ο μισός ελληνικός πληθυσμός!
Για να γίνουμε συγκεκριμένοι: σύμφωνα με την υπουργική απόφαση 103 του 1993, στην περιοχή του ηπειρωτικού τμήματος του νομού Αττικής, στη Σαλαμίνα και στον νομό Θεσσαλονίκης (εκτός της περιοχής δυτικά του Γαλλικού ποταμού) τα μόνα επιτρεπόμενα καύσιμα είναι ντίζελ και αέριο, όσον αφορά τις κεντρικές θερμάνσεις. Η απόφαση αυτή αιτιολογήθηκε από την «ανάγκη μείωσης των εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων», προφανώς γιατί τα τότε διαθέσιμα συστήματα καύσης βιομάζας (ξυλεία, υπολείμματα αγροτικών καλλιεργειών κ.λπ.) χαρακτηρίζονταν από σχετικά υψηλές εκπομπές αιωρούμενων μικροσωματιδίων και άλλων ρύπων.
Ελάχιστες εκπομπές ρύπων«Σήμερα όμως η απαγόρευση αυτή έχει ξεπεραστεί από τις τεχνολογικές εξελίξεις, γιατί οι σύγχρονοι λέβητες βιομάζας έχουν ελάχιστες εκπομπές και εξαιρετική καύση. Είναι ασύγκριτα πιο καθαροί, για παράδειγμα, από τα τζάκια που καίνε στις μεγαλουπόλεις χωρίς καμιά προδιαγραφή», λέει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Παπαδάκης, καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο. Ακριβώς γι' αυτό τον λόγο η Ελληνική Εταιρεία Βιομάζας, μαζί με περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν την κατάργηση της απαγόρευσης και την ενίσχυση της χρήσης βιομάζας, με υιοθέτηση βέβαια των αυστηρών προδιαγραφών και προτύπων που έχει θεσπίσει η Ε.Ε.
Η υπάρχουσα διάταξη φρενάρει την ανάπτυξη μιας ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, γιατί η βιομάζα ανανεώνεται φυσικά. Αβλεψία ή εξυπηρέτηση συμφερόντων συνδεδεμένων με την προώθηση άλλων μορφών ενέργειας; Τα ανακλαστικά του υπουργείου Ανάπτυξης, εν όψει της νέας πρότασης για τον Εθνικό Ενεργειακό Σχεδιασμό, θα δείξουν...
«Βλέποντας να οδηγούνται στις χωματερές υπολείμματα πριονιστηρίων - ξυλουργείων, μεγάλες ποσότητες εξαιρετικής βιομάζας να καίγονται στους αγρούς, υπολείμματα υλοτομίας να συσσωρεύονται στα δάση μας (απειλώντας με πυρκαγιές), ερχόμενος σε επαφή με το αδιέξοδο των αγροτών (που θα μπορούσαν να στραφούν στα ενεργειακά φυτά) και από την άλλη παρατηρώντας την προώθηση της βιομάζας σε όλο τον κόσμο, το μόνο που σου μένει είναι θλίψη και οργή», τονίζει στην «Κ» ο κ. Κώστας Νασίκας, μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Βιομάζας. Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στην ενεργειακή αξιοποίηση της ανεπεξέργαστης βιομάζας, που έχει μικρή πυκνότητα (μάζας και ενέργειας) και μεγάλη υγρασία, αναπτύσσονται μια σειρά νέα υλικά, όπως τα λεγόμενα συσσωματώματα ή σύμπηκτα (pellets). Τα pellets είναι ένα τυποποιημένο κυλινδρικό βιολογικό καύσιμο (μήκους 30 και διαμέτρου 5-8 χιλιοστών) που παρασκευάζεται με τη συμπίεση πριονιδίων και τεμαχιδίων από καθαρά, συνήθως, υπολείμματα ξύλου που προέρχονται από βιομηχανίες επεξεργασίας ξύλου. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν χρησιμοποιούνται κόλλες ή χημικά πρόσθετα (με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν βλαβερές εκπομπές κατά την καύση τους) μόνο υψηλή πίεση και ατμός. Η υγρασία του δεν ξεπερνά το 8%. Μια άλλη μορφή είναι τα μικρά κομματάκια (τσιπς) ξυλείας.
Τα συσσωματώματα έχουν πολλά πλεονεκτήματα. Για τη δημιουργία τους δεν απαιτείται να κοπούν δέντρα, αφού ανακυκλώνονται ουσιαστικά απόβλητα. Η αποδοτικότητά τους είναι πολύ καλή. «Απαιτούνται δύο κιλά περίπου pellets για ένα λίτρο πετρελαίου», σημειώνει ο κ. Νασίκας. Με τιμή γύρω στα 150-160 ευρώ τον τόνο (χωρίς ΦΠΑ), η βιομάζα είναι ανταγωνιστική οικονομικά, των σημερινών τιμών πετρελαίου.
Η βιομάζα όμως είναι πολύ συμφέρουσα για το περιβάλλον. Κατ' αρχήν, οι εκπομπές διοξειδίου του θείου και άλλων βλαβερών ρύπων (που εκλύουν τα ορυκτά καύσιμα) είναι σχεδόν μηδενικές. Επιπλέον, μηδενικές θεωρούνται και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, καθώς όσο διοξείδιο του άνθρακα απελευθερώνεται από την καύση τους, απορροφάται από τα φυτά στη διαδικασία της ανάπτυξής τους. Ετσι διαμορφώνεται ένα «κλειστός κύκλος» μηδενικών εκπομπών.
Νέος κλάδοςΜια άλλη σημαντική συνεισφορά της βιομάζας αφορά τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας. Ενισχύει την τοπική παραγωγή, τους αγρότες, αλλά και τη δυνατότητα δημιουργίας βιομηχανικού κλάδου (υπάρχουν ήδη στην Ελλάδα πέντε βιομηχανίες παραγωγής pellet και δύο βιομηχανίες κατασκευής καυστήρων).
Η πολύτιμη αγριαγκινάραΔεν είναι μόνο η αξιοποίηση των γεωργικών και άλλων υπολειμμάτων που μπορεί να δώσει πολύτιμες ενεργειακά ποσότητες βιομάζας. Σε όλο τον πλανήτη πειραματίζονται στη δυνατότητα καλλιέργειας των λεγόμενων ενεργειακών φυτών. Η «ελληνική απάντηση» φαίνεται να είναι η αγριαγκινάρα, ένα φυτό διαδεδομένο στην ελληνική ύπαιθρο, που οι αγρότες το λένε γκαγκάνι, έχει τεράστιες ενεργειακές δυνατότητες!
Σύμφωνα με έρευνα του Εργαστηρίου Γεωργίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Νίκο Δαναλάτο, από την οποία ανακαλύφθηκαν οι κρυφές δυνατότητες της αγριαγκινάρας, πρόκειται για φυτό ξηροθερμικό, βαθύρριζο και πολυετές, καλά προσαρμοσμένο στις κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας. Η απόδοση σε ξηρή ουσία ανά στρέμμα (χωρίς πότισμα) μπορεί να φτάσει τα 1.200 - 1.600 κιλά, ενώ με δύο τρία ποτίσματα από μέσα Απριλίου μέχρι μέσα Μαΐου κινείται από 2.000 - 2.500 κιλά. Συνολικά πρόκειται για μια πολύ φθηνή καλλιέργεια, με ελάχιστη χρήση αζώτου και καθόλου ζιζανιοκτόνα, αφού το ίδιο το φυτό είναι... ζιζάνιο. Η αποξηραμένη ύλη της αγριαγκινάρας μπορεί να γίνει εύκολα σχετικά πελέτες (pellets) και να χρησιμοποιηθεί σε συστήματα καύσης βιομάζας για ενέργεια και θέρμανση. Σύμφωνα με τον κ. Δαναλάτο, εάν δύο εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργούνταν με αγριαγκινάρα, πράγμα ρεαλιστικό και κερδοφόρο για τον αγρότη, θα εξοικονομούσαμε 1,3 εκατ. τόνους πετρελαίου!

Τελεθται η Ελλαδα

Η «πράσινη» βιομάζα και η αντίστοιχη επιχειρηματικότητα, είναι «κενό» γράμμα για την Ελλάδα, παρ' όλες τις εξαγγελίες 

Η «πράσινη» βιομάζα και η αντίστοιχη επιχειρηματικότητα, είναι «κενό» γράμμα για την Ελλάδα, παρ' όλες τις εξαγγελίες Παρότι η βιομάζα κατέχει την πρώτη θέση ανάμεσα στις ΑΠΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27, με ποσοστό άνω του 50%, στην Ελλάδα εξαιτίας των αντικινήτρων βρίσκεται στην τελευταία θέση. Ο λόγος που τα προηγμένα κράτη επέλεξαν τη βιομάζα για κορωνίδα των ΑΠΕ, είναι το γεγονός ότι δημιουργεί αναμφισβήτητα τις περισσότερες μόνιμες θέσεις εργασίας σε παραγωγή και εφοδιαστική αλυσίδα. Και φυσικά είναι η ανανεώσιμη πηγή ενέργειας που αποτελεί το πλέον ισχυρό αντίπαλο δέος στο πετρέλαιο. Ένα κατεξοχήν «πράσινο» υλικό, είχε απαγορευθεί να χρησιμοποιείται από το 1993 σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Σαλαμίνα (!), λόγω του μαύρου καπνού που εξέπεμπε και επιβάρυνε το νέφος. Με τη διαφορά όμως ότι ναι μεν οι τότε σόμπες ή λέβητες εξέπεμπαν σωματίδια του άνθρακα, όμως η τεχνολογία έχει προχωρήσει πάρα πολύ και τα δεδομένα του 1993 έχουν αλλάξει, αλλά η αναχρονιστική διάταξη παραμένει.
Έκανε ότι έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση αλλά η σημερινή που έχει ως «σημαία» της, την «πράσινη» ανάπτυξη και τα… παράγωγά της, δεν πρέπει να δημιουργήσει το αντίστοιχο «περιβάλλον»;
Δεν είναι λίγοι αυτοί που δεν διστάζουν να μιλήσουν για συμφέροντα των κυκλωμάτων του πετρελαίου, αλλά και του φυσικού αερίου, που κυριαρχούν στον τομέα της θέρμανσης στα αστικά κέντρα.
Ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη η αγορά των γεωργικών και δασικών υπολειμμάτων κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στην Ελλάδα εκατομμύρια τόνοι βιομάζας παραμένουν αναξιοποίητοι.
Που σημαίνει ότι εάν υπήρχε ένα κάποιο πρόγραμμα, θα είχε ως «αποτέλεσμα», την ενίσχυση των αγροτικών εισοδημάτων, η δασοπροστασία θα ήταν πολύ καλύτερη και γενικά η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος θα ήταν φτηνότερη.
Στη γειτονική Ιταλία, αλλά και σε όλες τις χώρες της ΕΕ 27 έχει βελτιωθεί το εισόδημα των αγροτών με την ορθολογική αξιοποίησης της βιομάζας. Πέραν των ενεργειακών φυτών και ειδικά της μη υδροβόρου αγριαγκινάρας, συλλέγουν και πωλούν κλαδοδέματα, στελέχη καλαμποκιού, βαμβακιού, δασικά υπολείμματα κλπ. για δημιουργία πελεττών. Ακόμα και τα άχυρα έχουν μεγάλη αξία και τα εργοστάσια παραγωγής «straw pellet» αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο.
Εκατοντάδες μηχανήματα συλλογής υπολειμμάτων πωλούνται κάθε έτος. Τα λεγόμενα τσίπερς που μέσω του παρτικοφ του τρακτέρ, αλέθουν τα απόκλαδα για εύκολη μεταφορά στις μονάδες παραγωγής πελλετών. Συνεισφέροντας έτσι στο εισόδημα των αγροτών. Επειδή η αγορά των πελλετών έχει αναπτυχθεί. Στη χώρα μας προτιμάμε να καίμε τα πάντα.
Ίσως επειδή είμαστε ….πλούσια χώρα και έχουμε χρήματα να εισάγουμε πετρέλαιο;
«Πως θα σας φαινόταν αν αύριο οι 300 της Βουλής νομοθετούσαν σημαντική αύξηση της φορολογίας στο ούζο, το τσίπουρο, την τσικουδιά σε εμφιαλωμένη ή χύμα μορφή και απαγόρευαν τη χρήση του στην μισή Ελλάδα;
Ενώ παράλληλα στο ίδιο νομοσχέδιο θεσπίζανε μηδαμινή φορολογία στην αντίστοιχη Ιταλική γκράπα ή την βότκα και το ουίσκυ; Και παράλληλες φορολογικές απαλλαγές στους χρήστες;
Δεν θα ήταν νομοθέτημα ενάντια στην εγχώρια παραγωγή;
Δεν θα αποτελούσε σκάνδαλο για εξυπηρέτηση συμφερόντων εισαγωγέων;

Κάτι αντίστοιχο όμως έγινε και για την ΕΓΧΩΡΙΑ Ανανεώσιμη πηγή ενέργειας που ονομάζεται βιομάζα σε μορφή πελλετών.
Ολόκληρη η Ευρώπη και η Αμερική έδωσε σημαντική βαρύτητα στην ανάπτυξη των πέλλετς για θερμικές ανάγκες κατοικιών, εργοστασίων, θερμοκηπίων, αρτοποιιών και πέτυχε να δώσει εισόδημα σε αγρότες και επαγγελματίες, απεξαρτούμενη παράλληλα σε ικανοποιητικό βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα» λέει στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Νασίκας, Οικονομολόγος, μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Βιομάζας.
Και για «επικύρωση» των όσων λέει, δίνουμε Τα παρακάτω στοιχεία που αντικατοπτρίζουν εύγλωττα την αλματώδη ανάπτυξη της βιομάζας ως καύσιμου υλικού:
Στην Αυστρία οι 8 στους 10 νέους λέβητες που τοποθετούνται είναι λέβητες pellets. Η Γερμανία έκλεισε το 2009 με 102.000 λέβητες εν λειτουργία και με περισσότερες από 200.000 σόμπες. Στην Ιταλία που κυριαρχεί η σόμπα pellets, έχουν τεθεί σε λειτουργία περισσότερο από 1 εκατ. τεμάχια. Στην Ελλάδα των αντικινήτρων έχουν πωληθεί μόνο 800!!!

Η κατανάλωση των 13 εκατ. τόνων pellets στην Ευρώπη, σημαίνει απεξάρτηση από 6,5 εκατ. τόνους πετρέλαιο.

Σημαντική συμμετοχή στους στόχους του Κιότο και οι επί μέρους στόχοι του 2010 και 2020 για αέρια θερμοκηπίου θα μπορούσαν να επιτευχθούν με αξιοποίηση υπολειμμάτων με εγχώριο καύσιμο από εγχώρια εργατικά χέρια.
Ενώ τα …. «βάρβαρα» έθνη της Δύσης δίνουν κίνητρα σε μορφή επιδοτήσεων αγοράς σόμπας και λέβητα, οι 300 της Βουλής θεσπίζουν μόνον ΑΝΤΙΚΙΝΗΤΡΑ:

Στην Ελλάδα όμως οι πολιτικοί μας βλέπουν τα πράγματα …διαφορετικά και ισχύουν τα παρακάτω:

1. Απαγόρευση λέβητα pellets σε Αττική, Σαλαμίνα και Ν. Θεσ/νίκης (τα μοναδικά σημεία στον κόσμο με ολική απαγόρευση ΑΠΕ!!!).

2. Υψηλό ΦΠΑ 23% στα Εγχώρια pellets, ενώ για το ανταγωνιστικό εισαγόμενο Φυσικό Αέριο ΦΠΑ 11%!!! (κατά τα άλλα... υποστηρίζουμε τις ΑΠΕ!!!).

3. Ανυπαρξία κινήτρων αγοράς λέβητα – σόμπας βιομάζας, σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της ΕΕ-27 (ακόμα και στην Κύπρο που στερείται εργοστασίων παραγωγής pellets και εργοστασίων λεβήτων βιομάζας. Σχετικά κονδύλια ΕΣΠΑ προοριζόμενα για ΑΠΕ & ΕΞΕ στην χώρα μας, εδόθησαν σε αγορά πανάκριβων εισαγόμενων κλιματιστικών !!!).

4. Ανυπαρξία ενημέρωσης κοινού και Υπηρεσιών για τους λέβητες βιομάζας. Αποτέλεσμα τούτου είναι να έχουμε συχνά φαινόμενα διώξεων και μη αδειοδοτήσεων Νομαρχιών σε εργοστάσια και οικίες που έχουν εγκαταστήσει λέβητες pellets.

5. Ανυπαρξία ελέγχων στην αλόγιστη καύση χιλιάδων τόνων αγροτικών υπολειμμάτων. (κλαδοδέματα, στελέχη καλαμποκιού- βαμβακιού κλπ.).

23% ΦΠΑ στο Ελληνικό, 11% στο εισαγόμενο ίδιο !!!


Ο βουλευτής Φλώρινας κ. Κωνσταντινίδης κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή για τον υψηλό ΦΠΑ στην ΕΓΧΩΡΙΑ ΑΠΕ pellets βιομάζας, (σε αντίθεση με χαμηλό ΦΠΑ στο ορυκτό ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΟ ανταγωνιστικό Φυσικό αέριο)
Ο υπουργός απάντησε:

ΘΕΜΑ: Μείωση Φ.Π.Α. βιομάζας
Σε απάντηση της με αριθ. πρωτ. 10714/27.5.10 ερώτησης που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Ε. Κωνσταντινίδη ς, σχετικά με το ανωτέρω θέμα σας γνωρίζουμε τα εξής:
Με την Οδηγία 2006/112/ΕΚ, όπως ισχύει, καθορίζεται το πλαίσιο εφαρμογής του φόρου προστιθέμενης αξίας από τα κράτη μέλη της Ε.Ε. Ο πίνακας αγαθών και υπηρεσιών για τα οποία τα κράτη - μέλη δύνανται να εφαρμόσουν μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α., είναι καθορισμένος από τις διατάξεις της παραπάνω Οδηγίας και έχει ενσωματωθεί στο εσωτερικό δίκαιο της χώρας μας, στο Παράρτημα III του ν. 2859/2000 (Κώδικας Φ.Π.Α.), όπως ισχύει.
Η «βιομάζα pellets» ως μη αναφερόμενη στο Παράρτημα αυτό, υπάγεται στον κανονικό συντελεστή Φ.Π.Α. 21% (ο οποίο διαμορφώνεται σε 23% από την 1η Ιουλίου 2010).
Επισημαίνουμε δε, ότι η υπαγωγή της στο μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. 10% (ο οποίος διαμορφώνεται σε 11% από την 1η Ιουλίου 2010) δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί, με δεδομένο ότι οι διατάξεις του κώδικα Φ.Π.Α. αποτελούν ενσωμάτωση των διατάξεων της παραπάνω κοινοτικής Οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο και ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΗ ΘΑ ΣΥΝΙΣΤΟΥΣΕ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΣΗ.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
--------------------------------------------------------------------------
-Ουδέν αναληθέστερον. Καμία παρέκκλιση κύριε ψευδόμενε.
Για τις ΑΠΕ οι χώρες έχουν δικαίωμα να έχουν χαμηλό ΦΠΑ.
Ενδεικτικά επίπεδα ΦΠΑ στα πέλλετς χωρών της ΕΕ:
Ιταλία 10%
Γαλλία 5,5%
Αυστρία 10%
Γερμανία 7%
Αγγλία 5%
Ιδού και η απάντηση από Ευρωπαίο αξιωματούχο. Τα πέλλετς ανήκουν στα «προϊόντα» που παράγονται από βιομάζα και υπάγονται στους κωδικούς ΣΟ 4401 και ΣΟ 4402 της οδηγίας 2003/96/ΕC - http://www.ebb-eu.org/legis/OJ%20taxation%20EL.pdf

Η ανάπτυξη των πέλλετς στην Ευρώπη είναι πρωτοφανής. Στην Ελλάδα, προκειμένου να μην πληγούν συμφέροντα ορυκτών καυσίμων έχουν θεσπιστεί από τα 2 κόμματα με την σιωπή και των άλλων, ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΑΝΤΙΚΙΝΗΤΡΑ:
- Απαγόρευση λέβητα pellets σε Αττική, Σαλαμίνα και Ν. Θεσ/νίκης (τα μοναδικά σημεία στον κόσμο με ολική απαγόρευση ΑΠΕ!!!).

- Υψηλό ΦΠΑ 23% στα Εγχώρια pellets, ενώ για το ανταγωνιστικό εισαγόμενο Φυσικό Αέριο ΦΠΑ 11%!!! (κατά τα άλλα... υποστηρίζουμε τις ΑΠΕ!!!).

- Ανυπαρξία κινήτρων αγοράς λέβητα – σόμπας βιομάζας, σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της ΕΕ-27 (ακόμα και στην Κύπρο που στερείται εργοστασίων παραγωγής pellets και εργοστασίων λεβήτων βιομάζας. Σχετικά κονδύλια ΕΣΠΑ προοριζόμενα για ΑΠΕ & ΕΞΕ στην χώρα μας, εδόθησαν σε αγορά πανάκριβων εισαγόμενων κλιματιστικών !!!).

- Ανυπαρξία ενημέρωσης κοινού και Υπηρεσιών για τους λέβητες βιομάζας. Αποτέλεσμα τούτου είναι να έχουμε συχνά φαινόμενα διώξεων και μη αδειοδοτήσεων Νομαρχιών σε εργοστάσια και οικίες που έχουν εγκαταστήσει λέβητες pellets.

- Ανυπαρξία ελέγχων στην αλόγιστη καύση χιλιάδων τόνων αγροτικών υπολειμμάτων. (κλαδοδέματα, στελέχη καλαμποκιού- βαμβακιού κλπ.).

Έτσι σήμερα σταμάτησαν την λειτουργία 2 εργοστάσια παραγωγής πέλλετς και (υπο)λειτουργούν 3 στην χώρα, με κύριο ενδιαφέρον την εξαγωγή προς Ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως την Ιταλία. Το συνεχόμενα αυξανόμενο όμως μεταφορικό κόστος και η δυναμική είσοδος πρώην Γιουγκοσλαβικών και Σοβιετικών Δημοκρατιών στον χώρο, δεν δίνουν περιθώρια και ελπίδες για βιωσιμότητα στο μέλλον.

Παράλληλα βρίσκονται σε στάδια ανέγερσης και αποπεράτωσης άλλα 3 εργοστάσια, ενώ υπήρξε ενδιαφέρον από πολλούς υποψήφιους επενδυτές για αξιοποίηση των ξυλουργικών υπολειμμάτων στην περιοχή τους

Όμως και ο κλάδος των λεβητοποιών βιομάζας ευρίσκεται εν αναμονή άρσης των αντικινήτρων. Η Ελλάδα, με παράδοση στην καύση ελαιοπυρήνα, ήταν από τις πρώτες χώρες που ανέπτυξε σοβαρή λεβητοποιία στερεών καυσίμων. Ήδη έχουν προσαρμόσει την εστία καύσης και την φιλοσοφία των λεβήτων ελαιοπυρήνα, σε λέβητα pellets. Την περίοδο που εδόθησαν κίνητρα στην Κύπρο ανέπτυξαν σημαντική δραστηριότητα. Ενδεχόμενη ύπαρξη κινήτρων και στην χώρα μας θα επιφέρει ιδιαίτερη ανάπτυξη και στον κλάδο αυτό.

Και έτσι, με την πολιτική βρωμιά, χάνονται τουλάχιστον 1.000 θέσεις εργασίας στην χώρα, δεν αξιοποιείται ορθολογικά η βιομάζα, δεν συναθροίζουμε κάποιες ποσότητες στους στόχους Κιότο, 2010, 2020 για περιορισμό ρύπων.
Χαιρετίσματα λοιπόν στην εξουσία.
Χαιρετίσματα στους ψεύτες και τα υποχείρια συμφερόντων πολιτικάντια όντα.

Κώστας Νασίκας
Οικονομολόγος
Μέλος ΔΣ Ελληνικής Εταιρείας Βιομάζας

Το αντίπαλο δέος στο πετρέλαιο

Του  Κώστα Νασίκα

Παρότι η Βιομάζα κατέχει την πρώτη θέση ανάμεσα στις ΑΠΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27, με ποσοστό άνω του 50%, στην Ελλάδα εξαιτίας των αντικινήτρων και της αδιαφορίας της Πολιτείας βρίσκεται στην τελευταία!  Ο λόγος που τα προηγμένα κράτη επέλεξαν τη βιομάζα για κορωνίδα των ΑΠΕ, είναι το γεγονός ότι δημιουργεί αναμφισβήτητα τις περισσότερες μόνιμες θέσεις εργασίας σε παραγωγή και εφοδιαστική αλυσίδα. Και φυσικά είναι η ανανεώσιμη πηγή ενέργειας που αποτελεί το πλέον ισχυρό αντίπαλο δέος στο πετρέλαιο.

Τα βασικότερα αντικίνητρα στη χώρα μας για τη βιομάζα είναι:

  /> - Απαγόρευση λέβητα pellets σε Αττική, Σαλαμίνα και Ν. Θεσ/νίκης  (τα μοναδικά σημεία στον κόσμο με ολική απαγόρευση ΑΠΕ!!!).

- Υψηλό ΦΠΑ 21% στα Εγχώρια pellets, ενώ για το ανταγωνιστικό εισαγόμενο Φυσικό Αέριο ΦΠΑ 10%!!! (κατά τα άλλα... υποστηρίζουμε τις ΑΠΕ!!!).

- Ανυπαρξία κινήτρων αγοράς λέβητα – σόμπας βιομάζας, σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της ΕΕ-27 (ακόμα και στην Κύπρο που στερείται εργοστασίων παραγωγής pellets και εργοστασίων λεβήτων βιομάζας. Σχετικά κονδύλια ΕΣΠΑ προοριζόμενα για ΑΠΕ & ΕΞΕ στην χώρα μας, εδόθησαν σε αγορά πανάκριβων εισαγόμενων κλιματιστικών !!!).

- Ανυπαρξία ενημέρωσης κοινού και Υπηρεσιών για τους λέβητες βιομάζας. Αποτέλεσμα τούτου είναι να έχουμε συχνά φαινόμενα διώξεων και μη αδειοδοτήσεων  Νομαρχιών σε εργοστάσια και οικίες που έχουν εγκαταστήσει λέβητες pellets.

- Ανυπαρξία ελέγχων στην αλόγιστη καύση χιλιάδων τόνων αγροτικών υπολειμμάτων. (κλαδοδέματα, στελέχη καλαμποκιού- βαμβακιού κλπ.).

Έτσι σήμερα (υπο)λειτουργούν 5 εργοστάσια παραγωγής pellets στην χώρα, με κύριο ενδιαφέρον την εξαγωγή προς Ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως την Ιταλία. Το συνεχόμενα αυξανόμενο όμως μεταφορικό κόστος και η δυναμική είσοδος πρώην Γιουγκοσλαβικών και Σοβιετικών Δημοκρατιών στον χώρο, δεν δίνουν περιθώρια και ελπίδες για βιωσιμότητα στο μέλλον.

Παράλληλα βρίσκονται σε στάδια ανέγερσης και αποπεράτωσης άλλα 3 εργοστάσια, ενώ υπήρξε ενδιαφέρον από πολλούς υποψήφιους επενδυτές για αξιοποίηση των ξυλουργικών υπολειμμάτων στην περιοχή τους

Όμως και ο κλάδος των λεβητοποιών βιομάζας ευρίσκεται εν αναμονή άρσης των αντικινήτρων. Η Ελλάδα, με παράδοση στην καύση ελαιοπυρήνα, ήταν από τις πρώτες χώρες που ανέπτυξε σοβαρή λεβητοποιία στερεών καυσίμων. Ήδη έχουν προσαρμόσει την εστία καύσης και την φιλοσοφία των λεβήτων ελαιοπυρήνα, σε λέβητα pellets. Την περίοδο που εδόθησαν κίνητρα στην Κύπρο ανέπτυξαν σημαντική δραστηριότητα. Ενδεχόμενη ύπαρξη κινήτρων και στην χώρα μας θα επιφέρει ιδιαίτερη ανάπτυξη και στον κλάδο αυτό.

Ο κλάδος στην Ευρώπη και στον κόσμο:

Ο παρακάτω πίνακας αντικατοπτρίζει εύγλωττα την αλματώδη ανάπτυξη.
 


Στην Αυστρία οι 8 στους 10 νέους λέβητες που τοποθετούνται είναι λέβητες pellets. Η Γερμανία έκλεισε το 2009 με 102.000 λέβητες εν λειτουργία και με περισσότερες από 200.000 σόμπες. Στην Ιταλία που κυριαρχεί η σόμπα pellets, έχουν τεθεί σε λειτουργία περισσότερο από 1 εκατ. τεμάχια. Στην Ελλάδα των αντικινήτρων έχουν πωληθεί μόνο 800!!!

Η κατανάλωση των 13 εκατ. τόνων pellets στην Ευρώπη, σημαίνει απεξάρτηση από 6,5 εκατ. τόνους πετρέλαιο.

Σημαντική συμμετοχή σε στόχο Κιότο και επί μέρους στόχων 2010 και 2020 για αέρια θερμοκηπίου. Με αξιοποίηση υπολειμμάτων!!! Με εγχώριο καύσιμο από εγχώρια εργατικά χέρια !!!

Ο ορισμός της «ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ». Γιατί ΑΝΑΠΤΥΞΗ χωρίς δημιουργία μόνιμων θέσεων εργασίας δεν νοείται.

Το νέο νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ

Σύμφωνα με δημοσιεύματα η τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα αναμένεται να κυμανθεί από € 175-200/MW, δηλαδή θα υπάρξει αύξηση πάνω από 120%!!!

Από το ένα άκρο στο άλλο... Με τέτοια υψηλή τιμή φοβάμαι ότι ίσως να  μην υπάρξει ανάγκη από πολλούς επενδυτές να εκμεταλλευτούν την απολυόμενη θερμική ενέργεια για τηλεθέρμανση ή για δημιουργία θερμοκηπιακού πάρκου.

Επιπλέον θα υπάρξει περιβαλλοντολογικό και οικονομικό κόστος,  αφού οι μεγάλοι επενδυτές δεν θα φείδονται εξόδων να μεταφέρουν βιομάζα από εκατοντάδες χιλιόμετρα. Ενώ ως γνωστόν το άριστο μοντέλο είναι η δημιουργία μικρών μονάδων που θα λειτουργούν με συλλογή αγροτικών και δασικών υπολειμμάτων καθώς και ενεργειακών φυτών από ακτίνα 30-40 χιλιομέτρων.

Πρόβλημα επίσης θα δημιουργηθεί και στην βιοτεχνία και βιομηχανία ξύλου. Τα δεκάδες πριστήρια, ξυλεργοστάσια κλπ. της χώρας  θα δουν τις τιμές της α΄ ύλης τους να εκτοξεύονται στα ύψη ή ακόμα και αδυναμία εξεύρεσης της. Για τον λόγο αυτό θα έπρεπε να γίνει διαχωρισμός και να επιτραπεί σαν καύσιμο να χρησιμοποιούνται ενεργειακά φυτά και αγροτικά υπολείμματα, στα οποία επιτέλους θα πρέπει να απαγορευτεί αυστηρά η καύση στους αγρούς.

Και θα αποτελέσει αυτό την καλύτερη διέξοδο στο αδιέξοδο των αγροτών, αλλά και μερική λύση στο πρόβλημα του αρδευτικού νερού.

Θέρμανση στο μισό κόστος από πριονίδι!



Θέρμανση στο μισό κόστος, φθηνή, πράσινη παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και ενίσχυση των αγροτικών εισοδημάτων και της δασοπροστασίας είναι μερικά μόνο από τα οφέλη της βιομάζας, σύμφωνα με τους ειδικούς. Ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη η αγορά των γεωργικών και δασικών υπολειμμάτων κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στην Ελλάδα εκατομμύρια τόνοι βιομάζας παραμένουν αναξιοποίητοι.
«Τουλάχιστον 2,5 εκατομμύρια τόνοι, δηλαδή το 25% των 10 εκατομμυρίων που είναι η ετήσια παραγωγή υπολειμμάτων από τις αγροκαλλιέργειες και τα δάση της χώρας μας αλλά και ο όγκος πριονιδιού που καταλήγει στις χωματερές, είναι άμεσα αξιοποιήσιμα για τη θέρμανση και την παραγωγή ηλεκτρισμού. Κι όμως, παραμένουν στα αζήτητα, παρά το γεγονός ότι από όλες τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας η βιομάζα είναι αυτή που προσφέρει τις περισσότερες θέσεις εργασίας» λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Κώστας Νασίκας, μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Βιομάζας. Μάλιστα, αν αυτά τα 2,5 εκατομμύρια τόνοι αξιοποιούνταν στην ηλεκτροπαραγωγή, θα επαρκούσαν ως καύσιμα για τη λειτουργία ενός σταθμού 400 ΜW- δηλαδή για το 3-4% των αναγκών της χώρας- αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας.

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, με τη χρήση της βιομάζας θα μπορούσε να αντικατασταθεί μια σημαντική ποσότητα ορυκτών καυσίμων από μια εγχώρια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και να ενισχυθεί η προστασία των δασών από τις πυρκαγιές καθώς θα συλλέγονταν τα εύφλεκτα υπολείμματα από τις δασικές και τις αγροτικές εκτάσεις. Επίσης, θα σταματούσε η καταστροφή της βιομάζας με φωτιά και οι γεωργοί θα είχαν τη δυνατότητα να ενισχύσουν τα εισοδήματά τους με την καλλιέργεια ενεργειακών φυτών.

Οι διαφορές στις τιμές
Η πλέον εμπορική μορφή βιομάζας είναι οι πελλέτες, μικρά κυλινδρικά τεμάχια από συμπιεσμένο ξύλο διαφόρων μεγεθών (π.χ. διαμέτρου 6 χιλιοστών και μήκους 30 χιλιοστών) που μπορούν εύκολα να συσκευαστούν, να μεταφερθούν με βυτιοφόρα οχήματα και να αποθηκευτούν σε χώρους, από όπου μεταφέρονται για την καύση τους σε σύγχρονους καυστήρες. Δύο κιλά πελλέτας ισοδυναμούν με λίγο λιγότερο από ένα λίτρο πετρελαίου. «Με τις τιμές της τρέχουσας περιόδου ένας τόνος πετρελαίου κοστίζει περίπου 720 ευρώ, ενώ δύο τόνοι πελλέτας 360-440 ευρώ. Ακόμα πιο φθηνό είναι το πυρηνόξυλο, που φτάνει τα 60-70 ευρώ τον τόνο, όμως είναι πιο βρώμικο από την πελλέτα: όταν καίγεται παράγει περισσότερο ορατό καπνό» επισημαίνει ο κ. Νίκος Σαμαράς που δραστηριοποιείται στον χώρο της κατασκευής και εμπορίας καυστήρων βιομάζας.

Οι αποκλεισμένοι
Ωστόσο, τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση της βιομάζας για θέρμανση δεν μπορούν να τα απολαμβάνουν οι κάτοικοι Αττικής, Σαλαμίνας και Θεσσαλονίκης (εξαιρούνται αυτοί που βρίσκονται δυτικά του Γαλλικού ποταμού): το 1993 με υπουργική απόφαση η κυβέρνηση Μητσοτάκη απαγόρευσε στις συγκεκριμένες περιοχές τη χρήση οποιωνδήποτε άλλων καυσίμων για τη θέρμανση των κατοικιών και των εγκαταστάσεων πέρα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Η εν λόγω απόφαση είχε ληφθεί τότε για την καταπολέμηση του νέφους, όμως, τα τελευταία 15 χρόνια η τεχνολογία έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου, υποστηρίζουν οι ειδικοί.

ΑΜΕΣΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΙΜΑ
Τα υπολείμματα από τις αγροκαλλιέργειες και το πριονίδι που καταλήγει στις χωματερές, είναι αξιοποιήσιμα για θέρμανση και παραγωγή ηλεκτρισμού

Η αγριαγκινάρα θα μπορούσε να είναι το «ελληνικό πετρέλαιο»

ΕΝΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟ στρέμματα καλλιεργειών αγριαγκινάρας που θα παράγουν 2 εκατομμύρια τόνους βιομάζας ετησίως είναι αρκετά για να αντικαταστήσουν το πετρέλαιο που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή στους σταθμούς της ΔΕΗ στα ελληνικά νησιά, σύμφωνα με υπολογισμούς του Εργαστηρίου Γεωργίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Με αυτόν τον τρόπο θα παράγεται πράσινη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, θα ενισχυθούν σημαντικά τα εισοδήματα των αγροτών, θα μειωθούν οι ανάγκες των καλλιεργούμενων εκτάσεων σε νερό και θα σταματήσει η ρύπανση με φυτοφάρμακα.

Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Γεωργίας και Οικολογίας Φυτών κ. Νίκος Δαναλάτος, το διοξείδιο του άνθρακα από την καύση της βιομάζας θωρείται μηδενικό, καθώς εκπέμπεται όσο έχει απορροφηθεί κατά τη διάρκεια της ζωής του φυτού. «Το κόστος των περίπου 3 εκατομμυρίων μεγαβατωρών που παράγονται από πετρέλαιο και καταναλώνονται ετησίως στα νησιά της χώρας φτάνει τα 800 εκατομμύρια ευρώ- σχεδόν 70 εκατομμύρια περισσότερα απ΄ ό,τι κοστίζουν 35 εκατομμύρια μεγαβατώρες που παράγονται από λιγνίτη.

Με δύο εκατομμύρια τόνους βιομάζας από αγριαγκινάρα ετησίως, οι οποίοι θα πωλούνται προς περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ, και η ΔΕΗ θα εξοικονομεί 500 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο- με αποτέλεσμα να αποσβέσει σε ελάχιστο χρόνο το κόστος των σύγχρονων καυστήρων βιομάζας που θα χρησιμοποιεί στα νησιά».

Πολλαπλά οφέλη
Η αγριαγκινάρα θα μπορούσε να είναι το “ελληνικό πετρέλαιο”» λέει ο κ. Δαναλάτος. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του καθηγητή, από την καλλιέργεια ενός εκατομμυρίου στρεμμάτων με αγριαγκινάρες θα εξοικονομούνται 200.000.000 κυβικά μέτρα νερού ετησίως- το 1/3 του άνω ρου του Αχελώου-, ενώ θα μηδενιστεί η διάβρωση και η ερημοποίηση σε 500.000 στρέμματα επικλινών εδαφών. Ακόμα, θα περιοριστεί η νιτρορρύπανση και θα καταναλώνονται 50.000 τόνοι αζωτούχων λιπασμάτων λιγότεροι κάθε χρόνο.

Μονάδα στα Γρεβενά
Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε η κατασκευή μονάδας παραγωγής ενέργειας από βιομάζα στα Γρεβενά, που θα αξιοποιεί ενεργειακά φυτά, πριονίδι, πυρηνόξυλο και γεωργικά και δασικά υπολείμματα για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και θερμότητας.


Ένα τζάκι ρυπαίνει όσο πέντε καυστήρες βιομάζας μαζί

«ΣΗΜΕΡΑ υπάρχουν υπερσύγχρονοι καυστήρες πελλέτας, των οποίων η απόδοση ξεπερνάει το 95% και με την επανάκαυση των αερίων εκπέμπουν ελάχιστους ρύπους. Επιπλέον υπάρχουν φίλτρα τα οποία έχουν τη δυνατότητα κατακράτησης έως και κατά 99,5% των ποσοτήτων των ρύπων που εκπέμπονται» επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο κ. Νίκος Δαναλάτος, καθηγητής Γεωργίας και Οικολογίας Φυτών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, που τις δύο τελευταίες δεκαετίες ερευνά συστηματικά τα θέματα βιομάζας.

«Ο συγκεκριμένος νόμος είναι τόσο αναχρονιστικός όσο και η απαγόρευση της πετρελαιοκίνησης. Αποκλείει από τα οφέλη της πελλέτας πάνω από τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας», αναφέρει ο κ. Σαμαράς, ενώ ο κ. Νασίκας από την Ελληνική Εταιρεία Βιομάζας τονίζει ότι «ένα τζάκι εκπέμπει πολλά περισσότερα μικροσωματίδια απ΄ όσα πέντε καυστήρες βιομάζας.

Άλλες ευρωπαϊκές χώρες επιδοτούν τη χρήση της βιομάζας. Η Γερμανία για παράδειγμα έκλεισε το 2008 με 100.000 λέβητες πελλέτας εν λειτουργία, ενώ στόχος για το 2015 είναι οι 500.000 λέβητες».

Πόλεμος
Σύμφωνα με τον κ. Νασίκα, η ανανεώσιμη βιομάζα δέχθηκε τον πόλεμο της προηγούμενης κυβέρνησης επειδή δεν εντάχθηκε στο πανελλαδικό πρόγραμμα Ενεργειακής Αποδοτικότητας των Κτιρίων, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. «Ο κ. Χατζηδάκης εξήγγειλε ότι οι παλαιοί καυστήρες πετρελαίου δύνανται να αντικατασταθούν με νέους καυστήρες ή με σύστημα που χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στην περιγραφή των προδιαγραφών των λεβήτων δεν περιλαμβάνεται ο λέβητας βιομάζας- ούτε στο κόστος υλικών ούτε στο κόστος τοποθέτησης. Ήτοι δεν δύναται να επιδοτηθεί», αναφέρει ο κ. Νασίκας.